تاريخچه طب سنتي

تاريخچه طب سنتي

پيشينه ي ايرانيان از دير باز با علم و دانش و فرهنگ همراه بوده است.در بين درخشش انواع مراکز علمي و نخبگان ايراني در علوم مختلف تلالؤ و درخشش پزشکان بر کسي پوشيده نيست و بر تارک تاريخ علم جهان خودنمايي مي کند. اين مکتب سنتي ايران دستاورديست که آنان براي ما وديعه و يادگار گذاشته اندو بي شک در بين مکاتب پزشکي سنتي در جهان هيچکدام به جامعيت و تماميت مکاتب پزشکي سنتي ايران نبوده است و اين خودسر آغازي بر گسترش مرزهاي دانش در ايران است.

---

طب سنتي از ديد سازمان هاي بين المللي:

سازمان جهاني بهداشت(WHO) در سال 1978 و سپس در سال 2002 ميلادي ،بيانيه اي در زمينه طب سنتي منتشر کرد که طي آن طب سنتي را اينگونه معرفي مي کند:

«مجموعه تمامي علوم نظري و عملي که در تشخيص طبي ، پيشگيري و در مان بيماري هاي جسمي ،ذهني يا ناهنجاريهاي اجتماعي به کار مي رود و به صورت گفتاري يا نوشتاري از نسلي به نسل ديگر انتقال يافته باشد.»

اين سازمان علت پيشرفت و لزوم ترويج طب سنتي را در سه نکته مي داند:

الف: خصوصيات ذاتي طب سنتي: از دير باز طب سنتي روش خود درماني مردم بوده است و لذا برايشان به سادگي قابل پذيرش خواهد بود. طب سنتي جزئي از فرهنگ مردم بوده و در حل بعضي مسائل فرهنگ سلامت نقش مهمي دارد. معرف ، توسعه و ترويج طب سنتي احترام به فرهنگ و ميراث مردم در سراسر جهان است.

ب: ويژگي کل نگر بودن طب سنتي: طب سنتي بر اين نکته تأکيد دارد که سلامتي و بيماري نتيجه عدم تعادلو توازن انسان در کل سيستمي است که او را احاطه مي نمايد. به عبارت ديگر در علاج بيماري ها به جاي آنکه مستقيماً نشانه هاي بيماري را نشانه بگيرند بايد تعادل و توازن در قدرت خود درماني انسان برقرار شود.

ج:قابل اجرا بودن طب سنتي:

از نقطه نظر اجرايي مهمترين دليل قانع کننده براي توسعه بنيادي طب سنتي اين است که اگر بخواهيم از روش هاي قابل قبول ، امن و داراي توجيه اقتصادي استفاده شود طب سنتي يکي از مهمترين راه ها براي رسيدن به پوشش بهداشتي براي همه ي کشور است.

تاريخ به روشني گواهي صادق براي وجود طب سنتي است. طب سنتي از زماني که پدران ما در معرض بيماري بوده اند و براي رفع آن به معالجه پرداخته اند وجود داشته است. حتي نگاهي به جغرافياي جهان اثبات مي کند که هستند ملت هايي که هنوز هم علي رغم سيطره ي پزشکي جديد بر دنيا به حفظ سنت نياکان خود و طب سنتي سرزمينشان کوشيده اند. اين در حاليست که مکتب طب سنتي ايران با سابقه ي ده هزار ساله ، دانش است آميخته با فن و هنر و ذخيره اي است گرد آمده از اهالي حکمت خسرواني سرزمين آريا و حکمت يوناني که با محک تجربه در طول ساليان حيات بشر آزموده شده است. از سويي ديگر اکنون جامعه ي پزشکي جهاني به اهميت روش هاي طبيعي و مکاتب طب سنتي و مکمل پي برده است و دانشکده ها و مراکز تحقيقاتي متعددي در نقاط مختلف دنيا به کار تحقيق و به کار گيري روش هاي مختلف که داراي سابقه علمي و تاريخي هستند مشغول مي باشند. از اين روست که گرايش به شناخت مباني طب سنتي در ميان پزشکان ايراني نيز افزاش يافته و اين رسالت اکنون بر دوش ماست تا با علمي کردن اين دانش به احياي مجدد اين سنت ارزشمند و فراموش شده برآييم. و بکوشيم تا با تربيت حکيماني حازق و تفهيم انديشه هاي ابن سينا و فارابي و جرجاني در دانشگاه ، طب سنتي را بار ديگر در خدمت بشر قرار دهيم . بشري که از استفاده ي دارو هاي شيميايي و اثرات سوء آن ناخرسند و زيان ديده است و اشتباهات پزشکي نوين او را متضرر ساخته است و حال آنکه در همه ي جوامع حفظ سلامت انسان ها اولين دغدغه ي حکومت هاست.

طب سنتي ايران که برگرفته از فرهنگ ايران و اسلام است، يك مكتب طبي كامل و پويا مي باشد كه جهان را به عنوان نظام احسن و آفريده خالق عليم و حكيم مي‌نگرد و پزشك را از بابت تسلط و احاطه او به علوم مختلف و درك صحيح او از جهان هستي حكيم ناميده است. ريشه هاي مكتب طب سنتي ايران به بيش از 1000 سال قبل مي رسد، طبق نقل سيريل الگود مورخ پزشكي «قبل از طب يوناني وجود داشته است و ايرانيان اصول آن چيزي را كه طب يوناني ناميده شده، به يونانيان تعليم دادند ودر ايران قديم وضعيت طب پيشرفته‏تر از آشور بود» ستارگان طب سنتي ايران مانند ابن سينا، رازي، علي بن عباس اهوازي، ابن ابي الصادق نيشابوري، سيد اسماعيل جرجاني و عماد الدين محمود شيرازي حدود هشت قرن هدايت دانشگاههاي طب در غرب و شرق را برعهده داشتند.

ابن ابي اصيبعه که هم طبيب و هم تاريخ نگار است در کتاب "عيون الانباء" خود مينويسد:"اين اکتشافات "کشف علم طب" را نميشود به يک قوم مخصوص نسبت داد" اين درست است که ماقومي را در اين دانش پيش قدم ميدانيم ولي مسلم نيست که آن قوم در دانش طب مبتکر و مبدع باشد زيرا بعيد نيست که در ميان اقوام منقرض شده بشري علم علاج سابقه داشته باشد و بعيد نيست که اين علم از آن قوم نباشد و به اين قوم رسيده باشد؛ رهگذراني که از بالين بيمار ميگذشتند از کيفيت بيماري وي آگاه مي شدند. درميان رهگذرها احيانا انساني ديده ميشد که خود به آن مرض دچار و بوسيله آن علاج مي يافت.

مردمي که شاهد اين صحنه بودند گفتار رهگذر راوي را روي الواحي يادداشت ميکردند و بعد آن الواح را در بتکده مي آويختند..

بيمارستان "جندي شاپور" نخستين دانشکده طب در جهان شمره مي شود و اين ملت ايران بود که براي نخستين بار در تاريخ علوم به تاسيس دانشکده اي جهت تعليم و تکميل علم طب انديشيده است.

تاريخ عرب قبل از اسلام از دو تن طبيب دانشمند و حاذق ياد ميکند که يکي (( ابن حذيم)) از قبيله ي (( تيم الرباب))و ديگر (( حارث بن کلده )) از بني ثقيف مقيم طا ئف واين دو طبيب همچنان به روايت اعراب هر دو درجندي شاپور علم طب آموخته وهردو در دربار شاهنشاهان ساساني متصدي خدمات برجسته وشايسته طب وبهداشت بوده اند.

در ديدگاه طب سنتي ايران که انسان را به ديده خليفه الهي مي نگرد حفظ سلامتي بر درمان مقدم است و توجه بر روش زندگي اعم از هواي سالم و تغذيه صحيح و فعاليت کافي و استراحت به اندازه و تعادل حالات روحي و رواني شعار طب سنتي ايران است. اين مکتب درمان با استفاده از داروهاي گياهيو طبيعي را ارجح مي داند آنچه که تحت عنوان مزاج و اخلاط از مکتب طب ايراني در ذهن مردم با نام طب ابو علي سينايي نقش بسته است ، بخشي از يک حقيقت بزرگ به نام مکتب علمي و عملي طب سنتي ايران است که در حال حاضر نيز در قالب دکتراي تخصصي ph.D)) براي پزشکان پذيرفته شده در دانشکده طب سنتي و عصر اسلامي دانشگاه شهيد بهشتي تدريس مي شود.

تلاش مکتب طب سنتي در حفظ سلامتي و جلو گيري از بيماري در قدم اول فرد را بر آن مي دارد تا مزاج ذاتي خود را بشناسد و ببيند به کدام طيف مزاجي نزديک تر است. سپس روش زندگي مناسب با آن طيف را به کار گيرد.

علم معالجات در طب سنتي ايران به سه بخش زير تقسيم مي شود:

1- غذا در ماني 2- دارو درماني 3- اعمال يداوي(اقدامات دستي)

[ بازدید : 83 ] [ امتیاز : 3 ] [ نظر شما : ]